Ως μη λεκτικό μέσο έκφρασης και επικοινωνίας, η μουσική προσφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά, επιδρώντας ευεργετικά στην συμπεριφορά και σε άλλους τομείς της υγείας επίσης.
Η μουσικοθεραπεία αποτελεί πλέον αναγνωρισμένο επάγγελμα υγείας, παρότι άργησε πολύ να συστηματοποιηθεί ως επιστήμη. Τι ακριβώς όμως είναι η μουσικοθεραπεία και πως λειτουργεί;
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ομοσπονδία Μουσικοθεραπείας, «Μουσικοθεραπεία είναι η επιστημονικά τεκμηριωμένη, επαγγελματική χρήση της μουσικής και των στοιχείων της ως παρέμβαση σε ιατρικά, εκπαιδευτικά και θεραπευτικά πλαίσια με άτομα ή ομάδες που επιθυμούν να αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής τους και να βελτιώσουν την σωματική, κοινωνική, συναισθηματική και πνευματική τους κατάσταση και υγεία».
Η μουσικοθεραπεία πραγματοποιείται σε συνεδρίες είτε ομαδικές είτε ατομικές με τον θεραπευτή και το παιδί ή τον ενήλικα αντίστοιχα σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο. Στο σημείο αυτό, αξίζει να τονίσουμε ότι για να συμμετάσχει κανείς σε πρόγραμμα μουσικοθεραπείας δεν απαιτείται να έχει μουσικές γνώσεις. Περισσότερο, απευθύνεται σε άτομα που επιθυμούν να αντιμετωπίσουν ορισμένες δυσκολίες είτε αυτές είναι μαθησιακές, συναισθηματικές, προβλήματα συμπεριφοράς ή συγκέντρωσης είτε σχετίζονται με κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας όπως για παράδειγμα νοητική υστέρηση και άλλες νευρολογικές παθήσεις.
Η θεραπεία μέσω της μουσικής διαφέρει από άτομο σε άτομο, καθώς οι στόχοι εξατομικεύονται ανάλογα την περίπτωση και την ηλικία. Όλη η επιστήμη της μουσικοθεραπείας στηρίζεται στην ανάπτυξη του συναισθηματικού και πνευματικού κόσμου, μέσω της καλλιέργειας μη λεκτικών προσεγγίσεων, όπως είναι η κίνηση, η βλεμματική επαφή κ.α. Με τη χρήση μουσικών οργάνων, ο μουσικοθεραπευτής, συμμετέχει ενεργά στην διαδικασία, αυτοσχεδιάζοντας σε διάφορα είδη μουσικής, σύμφωνα πάντα με τους στόχους που έχουν τεθεί.
Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, το ίδιο και η προσέγγιση κάθε συνεδρίας μουσικοθεραπείας. Η θετική επίδραση της μουσικής είναι δεδομένη, ωστόσο οι θεραπευτικές ιδιότητές της δεν έχουν διαδοθεί σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα πολλοί να αγνοούν τα πολλαπλά οφέλη του συγκεκριμένου επαγγέλματος υγείας.